מהות החברה
החברה הוקמה ב1950 כחברת בת ממשלתית של חברת “אל –על”.
תחום עיסוקה של החברה הוגדר כקיום טיסות פנים ארציות.
מצב פיננסי
עד לשנות ה70 הייתה החברה חברה רווחית מבחינה תפעולית אשר התפתחה והרחיבה את פעילותה.
באמצע שנות ה70 , למרות זרם ההכנסות מלקוחותיה, נכנסה החברה להפסדים תפעוליים,חובות וגירעונות , מצב שהוביל בסופו של דבר להפרטתה.
הגורמים להפרטה(הגורמים למצב הפיננסי העגום של החברה בשנות ה70)
1.צמצום ביקושים של משרד הביטחון לשירותים של חברת ארקיע (משרד ביטחון נהג להיעזר בחברה לשם הטסת חיילים,המגמה בשנות ה-70 הייתה להרחיב את השימוש בחיל האוויר לשם מטרה זו)
2. רכישה של 2 מטוסים חדישים שלא לצורך שלא הצדיקה את עצמה מבחינת ביקושים. הדבר גרם להפסד בשל הוצאות פחת והוצאות מימון גבוהות.
3.עלייה של מחירי הדלק בעולם ( באמצע שנות ה70 ) אשר גרמה להכפלת הוצאות החברה על הדלק למטוסים
4. מתן כרטיסים מוזלים והנחות ללקוחות מסוימים
5.הוצאות גבוהות על משכורות ותנאי עבודה מועדפים של העובדים.
6.חוסר יעילות במערך התחזוקה (לדוגמא, בגלל כפילויות במערך התחזוקה ) אשר הוביל לעלויות תחזוקה גבוהות מדי.
אופן ההפרטה
כל החברה הועברה לידיים פרטיות , כאשר רוב המניות נמכרו לקבוצת יזמים פרטיים תמורת 5 מיליון דולר (מהם כ3.5 מליון נועדו לכיסוי חובות) ומקצתם הועברו לידי העובדים (שבהתחלה גילו התנגדות למהלך ההפרטה). בעקבות ההפרטה חזרה החברה להיות חברה רווחית וזאת הודות לצעדי התייעלות(כגון סגירת קווי תעופה לא רווחיים וצעדי התייעלות במערך התחזוקה) והתרחבות שביצעו בעליה החדשים של החברה. כיום החברה עוסקת לא רק בטיסות פנים אלה גם בטיסות בין לאומיות,בשיווק חבילות תיור,בזריעת עננים להורדת הגשם,צילומי אויר ועוד.
مصادر
• شلومو إيكنشتاين، زيلبرفارب بن تسيون، شمعون روزويتز، 1998، "خصخصة الشركات في إسرائيل وفي جميع أنحاء العالم".
• بن بيست آفي، 2001، "من التدخل الحكومي إلى اقتصاد السوق: الاقتصاد الإسرائيلي 1985-1998"، "آم أوفيد"، تل أبيب. معهد موريس فالك للأبحاث الاقتصادية في إسرائيل، القدس.
• هاليفي نداف وروث كالينوف، 1974، "التطور الاقتصادي في إسرائيل"، أكدون، القدس.
• د. يتسحاق كاتس، 1997، "الخصخصة في إسرائيل والعالم"، القدس، دار النشر بيكار المحدودة.
• Berne Michel & Pogorel Gerard, 2004, “Privatization experiences in France”.
• كريستوفرسن هنريك، بالدام مارتن، 2002، "الخصخصة في الدنمارك 1980-2002".
• غولدشتاين أندريا، 2003، "الخصخصة في إيطاليا-1993-2002".
• مايكل باركر، 2003 "تجربة الخصخصة في المملكة المتحدة".
• الموقع الإلكتروني لمعهد فان لير في القدس، حاييم بيرشمان، 2007، "حدود الخصخصة".
http://www.vanleer.org.il/Data/UploadedFiles/econsoc/1/dispute5.pd
• "ماذا يحدث في العالم؟"، موقع يوآف بيليد، "الجريمة تؤتي ثمارها - ما الذي يمكن تعلمه من التجربة الأمريكية في خصخصة السجون؟"
http://private.prison.googlepages.com/world
• موقع NRG، يوسي غرينشتاين، "إن متوسط الراتب في شهر أيار انخفض إلى 7,428 شيكل".
http://www.nrg.co.il/online/16/ART1/460/648.html
وقال موقع صحيفة "هآرتس" على الإنترنت، أرييه ديان، "السيادة ليفيف يعد بمعاملة سجنائه بشكل جيد".
http://www.haaretz.co.il/hasite/pages/ShArtPE.jhtml?itemNo=650833&contrassID=2&subContrassID=2&sbSubContrassID=0
• الموقع الإلكتروني لوزارة الأمن الداخلي "سجون السجون".
http://www.mops.gov.il/BP/OnTheAgenda/PrisonPrivatization
• موقع وزارة الأمن الداخلي، "خصخصة السجون الإسرائيلية".
http://www.mops.gov.il/NR/rdonlyres/25996BD2-B001-4F71-BE44-B080D6AAD3B8/0/Privatizing IsraeliPrisons12_15.pdfAsdasd
• موقع الكنيست، "قانون تعديل قانون السجون".
www.knesset.gov.il/laws/heb/FileD.asp?Type=1&SubNum=1&LawNum=1935
• موقع مراقب الدولة البريطاني، تقرير 18/6/2003
http://www.nao.org.uk/publications/nao_reports/02-03/0203700.pdf
• موقع مناهضة خصخصة السجون، ورقة موقف، أطباء من أجل حقوق الإنسان، "الخطيئة وعقوبتها، خصخصة السجون".
http://www.phr.org.il/phr/files/articlefile_1119784224709.pdf
• الموقع الإلكتروني لشركة "عميدار"، "الأهداف والغايات".
http://www.amidar.co.il/Amidar/About+Amidar/Matarot.htm
• موقع شركة "أركيا"، "نبذة عن الشركة".
http://www.arkia.co.il/click/static_page?pageid=about_cmpny_hist&langcode=2
• الموقع الإلكتروني للوكالة اليهودية "كوروت الأرجون"
http://www.jewishagency.org/JewishAgency/Hebrew/Home/About/Info
• موقع شركة الكهرباء "ملخص القوائم المالية".
http://www.israel-electric.co.il/bin/ibp.jsp?ibpDispWhat=zone&ibpDisplay=view&ibpPage=IP&ibpDispWho=Investors&ibpZone=Investors&
• موقع واي نت، نوريت فالتر، "وزارة البنية التحتية وهيئة المرافق العامة للكهرباء ستناقشان الخلاف حول تعرفة الكهرباء الخاصة".
http://www.ynet.co.il/articles/1,7340,L-735829,00.html
• موقع واي نت، جاي مي تال، "تم رفض إنشاء محطة كهرباء شيري أريسون".
http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-3526103,00.html
• موقع "نيويورك تايمز"، جنيفر شتاينهاور، مقابل 82 دولاراً في اليوم، حجز زنزانة في سجن "5 نجوم"
• موقع مركز إدفا، يائيل حسون، 2006، ثلاثة عقود من الخصخصة.
http://www.adva.org/view.asp?lang=he&catID=17&articleID=436